Tham vấn ý kiến thứ hai cho bệnh nhân ung thư tuyến nước bọt phụ di căn xương: Bức tranh điều trị rõ ràng hơn từ buổi tư vấn cùng bác sĩ chuyên gia

Hành trình điều trị dài và nhiều trăn trở chưa được giải đáp

Anh K. được chẩn đoán ung thư tuyến nước bọt phụ (ACC) độ cao, giai đoạn IV kèm di căn xương đa ổ(1) và nhiều bệnh lý nội khoa như viêm gan B mạn, rối loạn lipid máu và nguy cơ đái tháo đường type 2.

Từ khi phát hiện bệnh vào tháng 6/2024, anh đã trải qua điều trị tại hai bệnh viện lớn, gồm xạ trị liều 30Gy(2) trong 10 ngày và hóa trị phác đồ CAP(3) trong 8 đợt, mỗi đợt cách nhau 3 tuần. Đây đều là những phác đồ chuẩn trong điều trị ACC giai đoạn tiến triển. 

Dù vậy, như nhiều bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn, anh K. và gia đình vẫn còn nhiều băn khoăn: Liệu phác đồ hiện tại đã là tối ưu? Khả năng tái phát ra sao? Những xét nghiệm nào cần làm thêm?

Buổi tham vấn giúp bệnh nhân nhìn thấy “bức tranh tổng thể”

Hồ sơ y khoa của anh K. được Bernard Healthcare tổng hợp đầy đủ. Hội đồng Y khoa Bernard, bác sĩ Bernard cùng TS. BS. Phạm Nguyên Quý - Trưởng khoa Ung thư Nội khoa, Bệnh viện Trung ương Kyoto Min-iren; Nghiên cứu viên Khoa Điều trị ung thư, Đại học Kyoto (Nhật Bản) kiêm Cố vấn Chuyên môn Bernard Healthcare về Ung thư & khám chữa bệnh tại Nhật phân tích kỹ lưỡng.

Khi xem lại hồ sơ của anh K., TS. BS. Phạm Nguyên Quý đã dừng lại khá lâu ở những chi tiết: 

• Vì sao lại chọn phác đồ CAP? 
• Trong hoàn cảnh nào thì phác đồ này có thể lặp lại? 
• Khi nào cần đổi hướng điều trị? 
• Liệu có cơ hội nào cho điều trị trúng đích hay không?

Đánh giá tổng thể cho thấy quá trình điều trị của anh K. đang đi đúng hướng. Với tình trạng di căn xương, bác sĩ khuyến nghị tiếp tục liệu trình hỗ trợ xương bằng Xgeva(4) mỗi tháng, đồng thời duy trì tái khám ba tháng một lần để theo dõi sát nguy cơ tiến triển.

ACC là bệnh có thể tái phát muộn và kéo dài trong nhiều năm. Vì vậy, chuyên gia dành nhiều thời gian để giúp anh K. hiểu rõ những khả năng có thể xảy ra trong tương lai:

Những kịch bản điều trị quan trọng trong trường hợp tái phát

• Nếu tái phát muộn (sau 6 tháng): Phác đồ CAP vẫn có thể được sử dụng lại vì còn hiệu quả.
• Nếu tái phát sớm (trong 6 tháng): Chuyển sang các thuốc hóa trị đơn chất như Mitoxantrone hoặc Vinorelbine, cân nhắc thuốc điều trị trúng đích(5) như Lenvatinib.
• Nếu tái phát khu trú: Có thể chỉ định xạ trị định vị thân (SBRT)(6) hoặc các kỹ thuật can thiệp bào mòn(7) để giảm triệu chứng và kiểm soát tổn thương tại chỗ.

Mở rộng xét nghiệm gene để tìm cơ hội mới

Khi rà soát lại xét nghiệm gene, TS. BS. Phạm Nguyên Quý đặc biệt chú ý đến đột biến TP53(8) với tỷ lệ VAF(9) cao. Đây không phải chi tiết dễ bỏ qua, bởi nó mở ra hai hướng quan trọng.

1. Làm lại panel gene(10) rộng hơn, thuộc nhóm được FDA chấp thuận hoặc các gói chuyên sâu của Hàn/Nhật, nhằm tìm kiếm những đột biến có ý nghĩa trong điều trị nhưng chưa được khảo sát ở panel nhỏ trước đó.
2. Cân nhắc tư vấn di truyền, bởi đột biến TP53 có liên quan đến khả năng mang hội chứng di truyền (hội chứng Li-Fraumeni). Dù tiền sử gia đình chưa rõ ràng, bác sĩ vẫn khuyến nghị bước tư vấn này để bảo vệ các thành viên khác.

Đây là phần tư vấn rất quan trọng, bởi nhiều bệnh nhân ung thư tại Việt Nam chưa được tiếp cận đầy đủ thông tin về xét nghiệm gene mở rộng.

Theo dõi bệnh lý nội khoa: điều kiện để điều trị ung thư an toàn

Vì anh K. có viêm gan B mạn và nguy cơ rối loạn đường huyết, TS. BS. Phạm Nguyên Quý nhấn mạnh việc theo dõi đường huyết định kỳ và tái khám chuyên khoa gan – mật thường xuyên, nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng các thuốc có độc tính trên gan.

Tư vấn chi tiết về chăm sóc giảm nhẹ

Trong mô hình tham vấn ý kiến thứ hai cho bệnh nhân điều trị ung thư tại Bernard Healthcare, tư vấn chăm sóc giảm nhẹ và chất lượng sống là phần không thể tách rời. Anh K. được hướng dẫn:

• Dùng paracetamol định kỳ để giảm đau xương; nếu chưa đủ hiệu quả có thể cân nhắc thuốc phối hợp, nhưng phải tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị.
• Chăm sóc răng miệng cẩn thận, đặc biệt khi anh K. có tiền sử xạ trị vùng đầu - cổ và dùng thuốc có ảnh hưởng đến xương hàm.
• Tư vấn dinh dưỡng chuyên sâu nhằm duy trì cân nặng và sức cơ trong điều trị dài hạn, có thể thông qua bác sĩ dinh dưỡng online hoặc chuyên viên dinh dưỡng tại Hà Nội.

Những hướng dẫn này giúp anh K. và gia đình có định hướng rõ ràng hơn, giảm phần nào những lo âu vốn phủ lên hành trình điều trị ung thư kéo dài.

Khi hiểu rõ hiện trạng, bệnh nhân sẽ vững tâm hơn

Với những bệnh lý phức tạp, đặc biệt ung thư, hành trình điều trị luôn dài. Sự rõ ràng và nhất quán trong thông tin có thể tạo ra khác biệt rất lớn không chỉ về kết quả điều trị cho bệnh nhân mà cả về tinh thần của gia đình.

Trường hợp của anh K. cho thấy, đôi khi điều người bệnh cần nhất không phải một phương án hoàn toàn mới mà là một cuộc trao đổi rõ ràng, đầy đủ, thấu cảm và chính xác. Đó chính là giá trị mà Bernard mong muốn mang lại cho từng bệnh nhân, dù họ đến từ Việt Nam hay từ bất kỳ quốc gia nào khác.

Bệnh nhân ung thư và gia đình có mong muốn tham vấn ý kiến thứ hai; Chuyên gia trong nước và Nhật Bản đánh giá lại hồ sơ, làm rõ hướng điều trị, tiên lượng, khả năng đáp ứng phác đồ hoặc cần tư vấn về chăm sóc giảm nhẹ - dinh dưỡng - kiểm soát triệu chứng, có thể liên hệ Bernard Healthcare qua hotline 028 3535 2468 hoặc đăng ký tư vấn NGAY TẠI ĐÂY.

Giải thích thuật ngữ chuyên môn trong bài viết

(1) Di căn xương đa ổ: Tế bào ung thư từ vị trí ban đầu đã lan đến xương và hình thành nhiều ổ tổn thương khác nhau như cột sống, xương sườn, xương chậu,...

(2) 30Gy: Gy (Gray) là đơn vị đo liều bức xạ được sử dụng trong y khoa. 30Gy là tổng liều xạ trị mà bệnh nhân được chỉ định. 

(3) Phác đồ CAP: Phác đồ hóa trị tiêu chuẩn thường dùng trong điều trị ung thư tuyến nước bọt phụ (ACC) khi bệnh đã tiến triển hoặc di căn. CAP là viết tắt của ba loại thuốc hóa trị: C - Cyclophosphamide; A - Doxorubicin (trước đây gọi là Adriamycin); P - Cisplatin. Đây cũng là phác đồ kinh điển được sử dụng tại nhiều trung tâm điều trị ung thư lớn trên thế giới đối với ACC giai đoạn muộn.

(4) Xgeva: Một loại thuốc tiêm dùng để bảo vệ xương ở bệnh nhân ung thư có di căn xương.

(5) Điều trị trúng đích: Phương pháp điều trị ung thư nhắm thẳng vào những “đích” đặc hiệu của tế bào ung thư - tức là các phân tử, protein hoặc cơ chế bất thường mà tế bào ung thư sử dụng để phát triển và lan rộng.

(6) Xạ trị định vị thân: Một kỹ thuật xạ trị hiện đại, dùng tia bức xạ liều cao chiếu chính xác vào tổn thương ung thư.

(7) Kỹ thuật can thiệp bào mòn: Nhóm các thủ thuật xâm lấn tối thiểu, dùng nhiệt, lạnh hoặc năng lượng đặc biệt để phá hủy trực tiếp tổn thương ung thư như đốt bằng sóng cao tần (RFA), đốt bằng vi sóng (MWA), phá hủy khối u bằng nhiệt độ cực lạnh (Cryoablation), tiêm cồn tuyệt đối vào khối u (Ethanol ablation).

(8) TP53: Một gen quan trọng có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể khỏi ung thư. Khi gen này bị đột biến, tế bào bất thường không còn được kiểm soát, nên bệnh có thể tiến triển nhanh hơn.

(9) VAF: Cho biết tỷ lệ tế bào mang đột biến. VAF càng cao nghĩa là nhiều tế bào ung thư cùng mang lỗi TP53. Đây là thông tin bác sĩ cần đặc biệt chú ý vì có thể ảnh hưởng tới diễn tiến bệnh và cách chọn điều trị.

(10) Panel gene: Xét nghiệm phân tích một nhóm các gene liên quan đến ung thư trong cùng một lần kiểm tra.